Naamgeving
De vaststelling van de naam en de voornamen van een persoon wordt beheerst door het recht van de staat waarvan die persoon de nationaliteit heeft.
Welke naam krijgt het kind bij de geboorte?
Als het kind Belg is bij geboorte (zie rubriek nationaliteit) zal het Belgisch recht van toepassing zijn op de vaststelling van zijn naam.
Let op: er wordt een onderscheid gemaakt tussen de naam en de afstamming. De afstammingsband tussen een ouder (moeder/vader) en het kind wordt bepaald door het recht van de nationaliteit van deze ouder (moeder/vader). De naam van het kind wordt bepaald door het recht van de nationaliteit van het kind.
Welke naam heeft het kind als de afstamming vaststaat tot één ouder (moeder of vader)?
Het kind draagt de naam van deze ouder (moeder of vader) tot wie de afstamming vaststaat.
Welke naam heeft het kind als de afstamming tot beide ouders samen komt vast te staan?
De wet van 8 mei 2014 die op 1 juni 2014 in werking trad wijzigt fundamenteel de vroegere regels.
Vóór 1 juni 2014 kreeg het kind de naam van de vader.
Sedert 1 juni 2014 hebben de ouders meerdere keuzemogelijkheden: naam van één van de ouders of een combinatie van beide namen. Wanneer het koppel gemeenschappelijke kinderen heeft geboren voorafgaande aan 1 juni 2014 zijn er wel een aantal beperkingen.
De wet van 8 mei 2014 voorziet een aantal overgangsmaatregelen waardoor een eerdere naam binnen bepaalde termijnen kan gewijzigd worden via het afleggen van een verklaring door de ouders.
Sedert 01/01/2015 kan deze verklaring, die voorheen enkel kon afgelegd worden in de Belgische gemeente waar het kind in de bevolkingsregisters ingeschreven is, ook worden ontvangen door de Belgische beroepsconsulaire vertegenwoordiging in wiens consulaire bevolkingsregisters het kind is ingeschreven.
Voor meer details zie de website van de FOD Justitie: Familienaam toekennen - Naamsoverdracht - Belgen in het buitenland.
Welke naam heeft het kind, waarvan de afstamming tot één ouder vaststaat, bij erkenning door de andere ouder?
Sinds 1 juni 2014 gelden de volgende regels.
- De erkenning gebeurt vóór de geboorte (prenatale erkenning) of in de geboorteakte
Het Belgische kind is in dezelfde situatie als wanneer de afstamming tot beide ouders samen komt vast te staan met desgevallend dezelfde beperkingen (zie hierboven).
- De erkenning gebeurt na de geboorte in een afzonderlijke akte (postnatale erkenning)
De naam van het Belgische kind wordt niet automatisch gewijzigd.
De naamswijziging moet expliciet in de erkenningsakte worden vermeld op vraag van de beide ouders. De mogelijkheden aangaande de naamkeuze zijn dezelfde als wanneer de afstamming tot beide ouders samen komt vast te staan, met desgevallend dezelfde beperkingen (zie hoger).
In een notariële akte mag geen naamswijziging worden doorgevoerd.
De naam wordt niet gewijzigd in de erkenningsakte: de naam kan nog worden gewijzigd in een aparte akte opgemaakt door de ambtenaar van de burgerlijke stand. De akte moet door beide ouders persoonlijk ondertekend worden binnen het jaar na de erkenning en vóór het kind achttien wordt.
Als diegene die een kind erkent, gehuwd is met een andere persoon dan de moeder van het kind, dan is de toestemming van de echtgenote/echtgenote niet nodig om zijn familienaam aan het kind te geven.
Een Belgische beroepsconsulaire vertegenwoordiging in het buitenland kan een akte van naamswijziging opstellen voor een Belgisch kind wanneer het kind gewone verblijfplaats in het buitenland heeft.
Heeft het huwelijk een invloed op de naam?
Een huwelijk heeft in Belgisch recht geen invloed op de familienaam van de echtgenoten. U behoudt de familienaam die u voor uw huwelijk bezat.
Indien u naast uw Belgische nationaliteit ook nog de nationaliteit van een andere EU-lidstaat bezit kan een andere regel gelden. Voor meer inlichtingen hierover kunt u terecht bij de Federale Overheidsdienst Justitie, Dienst Naamsveranderingen, Waterloolaan 11, 1000 Brussel (tel. 02/542.67.04, fax 02/542.70.23, e-mail: info@just.fgov.be).
Kan ik mijn naam of voornamen veranderen?
U kunt uw familienaam en/of uw voornamen veranderen via een administratieve procedure.
Personen die de Belgische en een andere EU-nationaliteit bezitten kunnen via deze procedure de familienaam verkrijgen die zij dragen volgens het recht van de lidstaat van de Europese Unie waarvan zij eveneens de nationaliteit bezitten.
Hiervoor kan u zich wenden tot de Federale Overheidsdienst Justitie, Dienst Naamsveranderingen, Waterloolaan 115, 1000 Brussel, tel 02/542.67.04, fax 02/542.70.23, e-mail: info@just.fgov.be).
Verandering van naam bekomen in het buitenland
Een vrijwillige naamsverandering door een Belg in het buitenland verkregen, wordt in België niet erkend.
Uitzondering: voor personen die de Belgische en een andere EU-nationaliteit bezitten kan de verandering van naam soms toch worden aanvaard.
Voor meer inlichtingen over dit onderwerp kunt u contact opnemen met: